Narsisizm insanın kendisine aşırı sevgi, hayranlık göstermesidir. Bu bireyler kendilerini çok önemser, sürekli över.
Narsist bir kişi kendisini başkalarından üstün görür, diğer insanların ihtiyaçlarına, duygularına önem vermez.
Genelde başkalarının onayını ve hayranlığını duymak, görmek ister.
İçindekiler
Narsist kişilik bozukluğu, bu narsistik özelliklerin aşırı ve zararlı bir şekilde ortaya çıktığı bir psikolojik durumdur.
Bu hastalığa sahip kişiler, kendilerini aşırı övdükleri ve başkalarını küçük gördükleri; güç, ün veya statüye önem verdikleri ve genellikle kendilerini yüksek konumlara yerleştirdikleri için sosyal ilişkilerinde zorluk yaşayabilirler.
Eleştiriyi kabul etmek yerine savunmaya geçme veya saldırganlaşma eğilimleri gösterebilirler.
Narsist kişilik bozukluğu olan kişilerin tedavisi, psikoterapi yoluyla yapılır.
Tedavi, kişinin empati becerilerini geliştirmesine, duygusal zeka düzeyini artırmasına ve sağlıklı ilişki becerileri öğrenmesine yardımcı olur.
Değişime kapalı olma konusunda direnç gösterecekleri için zor bir tedavi süreci olabilir.
Narsistlik Belirtileri Nelerdir?
Narsistlik belirtileri kişide devamlı şekilde görüldüğü zaman bir tanı konulması mümkün olur. Bu belirtilerin hepsi bir arada görülmeyebilir. Narsistlik belirtileri aşağıdaki gibi sıralanabilir.
- Narsistik kişiler kendilerini sürekli olarak övüp, başkalarından daha üstün olduklarını düşünürler.
- Narsistler genellikle başkalarını küçümseyerek kendilerini daha üstün hissederler. Bu durum özellikle başka insanların, ihtiyaçlarına veya duygularına saygı göstermediğinde ortaya çıkar.
- Narsistik kişiler diğer insanların duygularını veya ihtiyaçlarını anlamakta zorlanırlar ve genellikle empati kurmakta zayıf kalırlar.
- Egoları genellikle çok yüksektir. Kendilerine hayranlık duymak ve başkalarından onay almak için çaba gösterirler.
- Narsistik kişiler genellikle kendileriyle ilgili konular hakkında konuşmayı severler ve başkalarının ilgi alanlarına veya ihtiyaçlarına pek önem vermezler.
- Narsist bireyler, kendilerini daha üstün göstermek veya başkalarından onay almak için yalan söyleme eğilimindedirler.
- Bu kişiler genellikle eleştirildiklerinde veya kendi hataları açığa çıkarıldığında saldırganlaşabilirler.
Bir İnsan Neden Narsist Olur?
İnsanların narsistik özellikleri, psikolojik olarak meydana gelebileceği gibi genetik kaynaklı da görülebilir. Genetik olarak aileden geçen bir narsist kişilik bozukluğu görülüyorsa, bireyin bu rahatsızlığa sahip olmasını ortaya çıkarabilir. Beyindeki sinirsel bozukluklar da kişide empati eksikliğine neden olarak narsistlik için bir risk unsuru taşır.
Çocuğuna karşı aşırı korumacı davranan ebeveynler de çocukta narsistik davranışlar görülmesine neden olabilir. Çocukken aşırı övülmüş kişi kendisini diğer insanlardan daha üstte görebilir. Bu çocukluk yaşantısı yetişkinlikte de devam eder. Tam tersi bir etki olarak öncesinde sürekli aşağılanan, taciz edilen, ihmal edilen kişiler daha sonrasında kendilerini korumak için narsistik davranışlar sergileyebilirler.
Bazı kişiler de kendilerine karşı olan saygıları, güvenleri çok düşük olduğu için bu hisleri yükseltmek amacıyla narsistik tutumda bulunabilirler. İnsanın yaşadığı çevrede narsist davranışların övülmesi de kişinin bu şekilde davranma eğilimi göstermesine neden olabilir.
Narsist Kişilik Bozukluk Tedavisi
Narsist kişilik bozukluk tedavisi, uzun ve zorlu bir süreç olabilir. Kişi kendi davranışlarından kendisini sorumlu tutmadığı için herhangi başka bir düşünceye, başka bakış açısına inanmaz, değişmemek için direnç gösterir. Psikoterapi ve ilaç tedavileri narsist kişilik bozukluğu için olumlu tedavi yöntemlerindendir.
En sık kullanılan yaklaşım psikoterapidir. Terapi seansları sırasında, kişinin narsistik davranışları ve düşünceleri ile ilgili farkındalık kazanması hedeflenir. Terapist, kişinin kendisine olan inançlarına ve duygularına odaklanarak, kişinin davranışları ve düşünceleri üzerinde çalışır. Narsist kişilik bozukluğu olan kişiler, grup terapisine katılarak diğer insanlarla etkileşim kurmayı öğrenebilirler.
Kişi, tedavi için istekli olmalıdır. Uzun bir yolculuk olarak narsist kişilik bozukluğu tedavisi, en sık bilişsel davranışçı terapi yöntemiyle uygulanır. Narsist kişilik bozukluğunun ortaya çıkardığı kaygı bozukluğu ve depresyon için ilaç tedavisi uygulanabilir.
