Anksiyete bozukluğu kişinin kendini tehlikede hissetmesi ve ona göre davranması, telaşlanması durumudur. Anksiyete yaşayan kişilerin vücudu kırmızı alarma geçerek savaşma ve kaçma hissine neden olur.
İçindekiler
Anksiyete Nedir?
Anksiyete dayanılmaz olabilir ve kişinin hayatını kısıtlayabilir. Anksiyete kişinin belirli durumlara karşı korku yaşaması ve bunun üzerine vücudun bu korkuya tepki vermesi durumudur. Alışverişe gitmeye cesaret gösterememek, hayvan ve böceklerde aşırı korkmak, birden beliren nöbetler ya da kişinin günlük sıradan konulara aşırı derecede endişe duyması anksiyeteye örnek olarak verilebilir.
Anksiyete Belirtileri Nelerdir?
Anksiyete belirtileri titreme, gerilme, terleme, kalp çarpıntısı, baş dönmesi, göğüs ağrısı, solunum güçlüğü şeklinde sıralanabilir. En çok görülen belirtiler bunlardır ancak farklı şekillerde de belirtiler görülebilir. Belirtilerin hepsi aynı anda görülmeyebilir. Bir veya iki belirti görülebilmektedir. Kişinin anksiyetesi tetiklendiği zaman kaçınma ve kaçma isteği oluşur. Yüksek şiddetli anksiyete tehlikeli durumlara sebep olabilir. Kişi ölme korkusu yaşayabilir ya da delirme yaşanabilir. Anksiyete her kişide farklı şekilde seyir gösterir.
Anksiyete Bozuklukları Nelerdir?
Anksiyete bozuklukları; panik bozukluk, agorafobi, belirli fobi, yaygın anksiyete, sosyal fobi olarak sınıflandırılabilir. Bu bozukluklar farklı belirtiler gösterir.
Agorafobi Nedir?
Agorafobi yaşayan insanlar tek başına yürümede sorun yaşarlar. Halka açık yerlerde insanlar arasında panik yaşarlar. Tren istasyonlar, süpermarketler, kalabalık kaldırımlar gibi yerlerde anksiyeteleri tetiklenir. Agorafobinin diğer adı büyük açık alan korkusudur. Bu korkuyu yaşayan kişiler genelde kendilerini evlerinde izole ederler ve dışarı neredeyse hiç çıkmazlar.
Belirli Fobiler Nedir?
Bazı nesneler veya bazı durumlara karşı yaşanan korkulardır. Diş doktoru, uçakta uçmak, kan görmek ya da örümcek korkusu bu korkulara örnek olarak gösterilebilir. Kişi bunlara maruz kaldığında korkunun büyüklüğüne bağlı olarak terleme, kasılma, hızlı kalp çarpması gibi durumlar yaşayabilir.
Sosyal Fobi Nedir?
Sosyal fobi görülen kişilerde diğer insanların olduğu ortamlarda utanma, çekinme gibi belirtilere sebep olur. Sosyal fobisi olan kişiler dikkat çekmekten rahatsızlık duyarlar ve yeni insanlarla tanışmaktan korkarlar. Sunum yapmak, grup içerisinde konuşmak gibi faaliyetleri gerçekleştirmekten çekinirler. Başkalarının kişi hakkında ne düşündüğünü fazla düşündükleri için gerginleşirler. Bu sebeple sosyal fobisi olan kişiler sosyal faaliyetlerden kaçınırlar.
Panik Anksiyete Bozukluğu
Panik anksiyete bozukluğu belirli bir nedeni olmadan ortaya çıkabilir. Ani ve şiddetli bir şekilde gerçekleşebilir. Bu durumun fiziksel gerginlik, tehlike ya da korkulan bir nesneyle ilişkisi yoktur. Atak aniden gelişir ve çok şiddetli olabileceğinden kişi kendini kaçmak zorunda hisseder. Panik atak bozukluğu görülen kişilerde ölüm korkusu ve kontrolü kaybetme gibi durumlar görülür.
Yaygın Anksiyete Bozukluğu
Yaygın anksiyete bozukluğu görülen kişilerde sürekli anksiyete hali görülür ve bu yüzden sürekli de gergindirler. Mantıksız endişeler yaşadıkları ve aşırı derecede yüksek olduğu için hayatlarının kontrolü korkularının elindedir. Bu kişilerde gündelik sorunlar normalinden daha fazla endişeye neden olur.
Anksiyete Nasıl Tedavi Edilir?
Anksiyete tedavisi kişinin semptomlarını hafifletmeye, endişe düzeyini azaltmaya ve günlük yaşamlarını normalleştirmeye yönelik yaklaşımları bulunur. Tedavi genellikle bireyselleştirilmiş bir plan doğrultusunda gerçekleştirilir. Anksiyete tedavileri şu şekilde sıralanabilir;
- Psikoterapi: bilişsel davranışçı terapi, anksiyete semptomlarının neden olduğu düşünce ve davranış kalıplarını tanımaya ve değiştirmeye odaklı bir yöntemdir.
- İlaç Tedavisi: beyinde kimyasal dengesizlikleri düzelterek anksiyete semptomlarını azaltmaya yardımcı olması için kullanılır. Genellikle psikoterapiyle birlikte kullanılır.
- Ruh sağlığı destek grupları: destek grupları, anksiyete bozukluğu olan insanların bir araya gelerek deneyimlerini paylaşabileceği ve dayanışma sağlayabilecekleri yerlerdir.
- Stres yönetimi ve yaşam tarzı değişiklikleri: Egzersiz yapmak, sağlıklı beslenmek, düzenli uyku almak, stres yönetimi tekniklerini uygulamak ve alkol, kafein alımını azaltmak gerekir.
